Sunuş

 KNX tabanlı otomasyon sistemleri, özellikle son yıllarda, bina otomasyon uygulamalarında basit, hızlı ve de esnek çözümler sunabilen yapıları itibariyle ön plana çıkmıştır. Ülkemizde ise henüz çok fazla yaygınlaşmayan bu sistemlerin, yakın gelecekte özellikle bina otomasyon sistem uygulamaları bağlamında geniş bir kullanıcı kesimine hitap etmesi ön görülmektedir. KNX tabanlı sistemlerin Ülkemizde yaygınlaşabilmesi için, özellikle bu tür sistemleri kullanacak olan teknik personelin, ilgili sistemlere yönelik eğitime tabi tutulmasının önemi büyüktür. Bu noktadan hareketle, Pamukkale Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü`nde, bu kitabın yazarlarının danışmanı ve uygulayıcısı olduğu, "KNX Tabanlı Bina Otomasyon Sistemlerinin Laboratuvar Ortamında Modellenmesi" başlıklı, KNX eğitimlerinde kullanılmak üzere bir simülatör tasarımını içeren yüksek lisans tez çalışması başlatılmış ve bu çalışma, 2016 yılı Kasım ayında tamamlanmıştır. Çalışma, Ülkemizde KNX sistemleri üzerine yapılan ikinci tez çalışması olarak da kayıtlara geçmiştir.

Bu çalışmanın hayata geçirilmesi esnasında karşılaşılan problemlerin en önemlisi, konu ile ilgili Türkçe kaynak bulmadaki zorluklar idi. KNX Association tarafından Türkçe`ye çevirtilen bir takım dökümanlar dışında, KNX sistemlerinin programlanmasına yönelik Türkçe bir eğitim ve ders kitabı yoktu. Elinizde tuttuğunuz bu kitap, KNX ile ilgili eğitim ve derslerde Türkçe kaynak ihtiyacını karşılamak amacıyla, yukarıda bahsi geçen lisansüstü çalışmanın genişletilmesiyle ortaya çıktı. Hayata geçirilen simülatör ile de, konu üzerine gerek akademik çalışmalarda gerekse sanayiye yönelik uygulamalarda kullanılabilecek bir eğitim düzeneği gerçekleştirilmiş oldu.

Çalışma kapsamında gerçeklenen deney düzeneği yardımıyla, KNX tabanlı bina otomasyon sistemleri üzerine değişik senaryoların geliştirilmesi mümkün olmaktadır. Bu bağlamda gerçeklenen simülatör ile; bir konutun aydınlatma sisteminin kontrolü, dimmerleme, panjur kontrolü, hareket sensörü ile güvenliğin sağlanması ve konut içerisinde ısıtmanın ihtiyaç dahilinde otomatik olarak devreye alınması gibi farklı senaryolar geliştirilebilmektedir. 

Bu çalışmanın hayata geçirilmesinde desteklerini esirgemeyen başta ailelerimiz olmak üzere, Almanya Biberach Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail KAŞIKÇI`ya, KNX Association Sertifikasyon Yöneticisi Ufuk ÜNAL`a, Hager Vertriebsgesellschaft mbH&Co. KG yetkililerine, Pamukkale Üniversitesi`ne, EMO Denizli Şube ve Genel Merkez yetkililerine, teşekkürü birer borç biliriz.

İçindekiler

 ÖNSÖZ 3

İÇİNDEKİLER 5

KISALTMA LİSTESİ 7

1. OTOMASYON SİSTEMLERİNE GİRİŞ 9

2. KONTROL VE OTOMASYON SİSTEMLERİ 20

2.1 Otomatik Kontrol Sistemleri 20

2.1.1 Açık - Kapalı Kontrol 20

2.1.2 Oransal Kontrol 21

2.1.3 Oransal ve İntegral Kontrol 22

2.1.4 Oransal ve Türevsel Kontrol 23

2.1.5 Oransal, İntegral ve Türevsel Kontrol 24

2.1.6 Zaman Oransal Kontrol 24

2.1.7 Bulanık Mantıksal Kontrol 25

2.2 Otomasyon Sistemleri 26

2.2.1 Proses Otomasyonu 26

2.2.2 Endüstriyel Otomasyon 28

2.2.3 Otomatik Sayaç Okuma 30

2.2.4 Güç Sistemleri Otomasyonu 30

2.2.5 Otomotiv Otomasyonu 32

2.2.6 Bina Otomasyonu 32

3. KNX TABANLI OTOMASYON SİSTEMLERİ 35

3.1 KNX Derneği 35

3.2 KNX Sistemi`nin Geleneksel Sistemle Karşılaştırılması 38

3.3 KNX Sistemi`nin Teknik Özellikleri 40

3.4 KNX Sisteminin Kurulumu 42

3.5 KNX Cihazlarında Adresleme 44

3.5.1 Bireysel Adresi 44

3.5.2 Grup Adresi 45

3.6 Genel KNX Topolojisi 48

4. KNX OTOMASYON SİSTEM SİMÜLATÖRÜ 51

4.1 TXA112 KNX Güç Kaynağı 53

4.2 TH101 USB Veri Arayüzü 55

4.3 TXA210 Dimmer Modülü 56

4.4 TXA207A 10`lu Çıkış Modülü 59

4.5 TX316 6`lı Evrensel Giriş Modülü 62

4.6 WYT 340, WYT 360 4`lü ve 6`lı Göstergeli Buton 64

4.7 TXB302 2`li Sıva Altı Giriş 66

4.8 TX501 Elektromotor Kontrollü Lineer Aktüatör 67

4.9 TX510 İki Kanal Varlık Detektörü 69

4.10 TX 320 Oda Termostatı 72

5. ÖRNEK UYGULAMA SENARYOLARI 75

5.1 ETS Yazılımının Kurulumu 75

5.2 ETS Yazılımının Lisanslanması 77

5.3 ETS Yazılımı Ürün Kataloğunun Oluşturulması 80

5.4 Yeni Proje Oluşturma 82

5.5 Bina Yapısının Oluşturulması 85

5.6 Cihaz Ekleme ve Adresleme 87

5.7 Cihazlar Arası Bağlantının Kurulması 89

5.8 Yükleme İşlemi 93

5.9 Oluşturulan Senaryolar 96

6. KAYNAKLAR 109