Sunuş

 Afetlerde haberleşme ve elektrik konusunda yaşanan ağır sorunlar, ülkemizin ve toplumumuzun bu yıkımlardan en az zararla çıkabilmesi için alınması gereken önlemler, yıllardır Şubemizin acil gündemleri içinde yer alan bir konudur. EMO İstanbul Şubesi olarak, başta uzak olmayan bir tarihte beklenen İstanbul depremi olmak üzere bütün afetlere karşı acil olarak alınması gereken güvenlik önlemleri kapsamında, kendi mesleki alanımız içinde yer alan haberleşme ve elektrik konusunda yapılması gerekenlerin tüm boyutlarıyla masaya yatırarak hızla hayata geçirilmesini sağlamak üzere 1 Ekim 2016 Cumartesi Günü Şişli Belediyesi Kent Kültür Merkezi`nde, içeriğini, elinizde bulunan bu kitapçıkla sizlere iletmeye çalıştığımız "Afetlerde Haberleşme ve Elektrik Paneli" düzenledik.

Gün boyu süren panel içinde gerçekleşen dört ayrı oturumda: Olası bir afet anında zaman kaybetmeden yardım ekip ve araçlarının hızla afet bölgelerine ulaşımının önkoşulu olan haberleşme altyapısı herhangi bir kesintiye uğramadan nasıl sağlanabilir? En temel insanlık hakkı olan iletişim, özellikle insanların çok yakıcı olarak ihtiyaç duyduğu afet anlarında nasıl sürdürülebilir? Afetlerde yaşanan en önemli sorun olan elektrik kesilmesi nasıl en aza indirilebilir? Özellikle gece aydınlatmaları, içme suyu ve arıtma tesislerinin devreden çıkması, hastanelerin hizmet veremez hale gelmesi vb. durumların önüne geçilmesi ve elektrik enerjisinin kesintisiz sağlanması nasıl mümkün olabilir? Enerji üretim ve iletim hatlarının kullanılamaz hale gelmesi durumunda acilen devreye sokulmak üzere hangi alternatif enerji kaynakları hazır hale getirilebilir? Bu konularda başta kamu kurum ve kuruluşları olmak üzere ilgili meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları nasıl organize olabilirler? konularını bütün yönleriyle irdeledik.

1999 Marmara depremi sonrasında gerek mevzuatta gerekse acil müdahale planlarının oluşturulmasında önemli adımlar atılmaya çalışılsa da, 12 yıl sonra meydana gelen Van depreminde aynı yıkımla yüz yüze gelinmesi ve deprem dışında meydana gelen diğer afetlerde tekrarlayan birçok can ve mal kaybıyla karşılaşılması benzer olumsuzlukların devam ettiğinin birinci dereceden kanıtı olarak görülmesini gerektiğinin altını çizdik.

Üniversiteler, bilim çevreleri, meslek odaları ve konuya duyarlı medya organlarının gerek Marmara depreminden gerekse diğer afetlerden sonra yıllardır ısrarla gündeme getirdiği sorunların çözümü doğrultusunda adım atmayan siyasi iktidarların, kaçak yapılaşmadan, sağlıksız kentleşmeden, mühendislik hizmeti almadan yapı üretilmesinden, afete hazırlık bilincinin güdük kalmasından birinci derecede sorumlu olduğunu yeniden hatırlatmak istedik.

Maalesef bu etkinliği düzenlediğimiz süreçte de, bütün çabalarımıza ve girişimlerimize karşın; defalarca kendilerine başvurmamıza, yazışma ve görüşme yapmamıza hatta kimi toplantılara katmayı başarmamıza karşın kamu kurumlarının ve kimi GSM operatörlerinin temsilcilerini bu salona taşıyamadık. Bu gerçeği burada bir kez daha ifade ederek, böyle toplumsal ve yaşamsal bir konuda bizim bilemediğimiz nedenlerle geri durmayı seçen  bu kurum ve kuruluşların olumsuz tutumunu tarihe bir dipnot olarak düşmeyi de görevolarak kabul ediyoruz. 

Toplumsal yıkımla sonuçlanan ve hepimizin yüreğinin yıllarca kanamasına neden olan afetlerde yitirdiğimiz bütün insanları bir kere daha saygıyla anarak, sizin gibi yürekleri hala nasır tutmamış olarak yaşamlarını sürdüren insanların duyarlılık ve sorumlulukların yaygınlaşmasını diliyoruz.

Öncelikle her yıl yayınladıkları raporlarla ve yaptıkları çalışmalarla, kamuoyunu aydınlatan ve hazırladıkları "2015 Yılının Doğa Kaynaklı Afetleri Dünya ve Türkiye" raporu  ile çalışmalarımıza ışık tutan TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası`na teşekkür ediyoruz.TMMOB Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Merkezi, İstanbul Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Vodafone, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi, AKUT (Arama Kurtarma Derneği), TRAC (Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti)`nden konuşmacıların katılımıyla gerçekleşen "Afetlerde Haberleşme ve Elektrik Paneli"nde yer alan bütün katılımcılara teşekkür eder, burada dile getirilen görüşleri ve önerileri üyelerimize ve bütün kamuoyuna ulaştırmayı temel sorumluluklarımızın bir parçası olarak sunmaktan mutluluk duyarız.

Saygılarımızla…
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası
İstanbul Şubesi 40. Dönem Yönetim Kurulu 

İçindekiler

SUNUŞ 1

AÇILIŞ KONUŞMALARI 3

1. OTURUM

Bölgesel Deprem - Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi

Yavuz Güneş - Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi 14

Deprem ve Elektrik Tesisatı

Sabri Günaydın - EMO İstanbul Şubesi 37

Afette Toplanma Alanları ve Akıllı Sistemlerin Yapıya Entegrasyonu

Sezgin Bilgin, Ürün Biçer Özkum - Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi 48

2. OTURUM

Enerji Sektöründeki Afet Nedenleri

Yrd. Doç. Dr Hikmet İskender - İTÜ Afet Yönetim Merkezi 64

Elektrikli Araçların Afet Durumlarında Kesintisiz Güç Kaynağı Olarak

Kullanılabilmesi

Dr. Ali Rıfat Boynueğri - Yıldız Teknik Üniversitesi 70

3. OTURUM

Afet ve Acil Durumlarda Haberleşmeye Gönüllü Katılım Örneği

Aziz Şasa - Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti Genel Başkanı 79

Arama Kurtarma Operasyonlarında İletişim Organizasyonu

Gizem Erdoğan - AKUT 84

Afet ve Acil Durum Yönetiminde İletişim Sistemleri

Doç. Dr. Berk Üstündağ 89

4. OTURUM

Büyük Bir Depremde Haberleşme Altyapısı Nasıl Etkilenir

Doç. Dr. Ethem Görgün - İstanbul Üniversitesi 103

Deprem Sonrası Veri Merkezlerinde İş Sürekliliği İçin Tasarım Yaklaşımları

Dr. Bahadır Şadan - İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi 110

Depremlerde Haberleşme Sorunları Üzerine Çözüm Önerileri

Yrd. Doç. Dr. Savaş Karabulut - Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şb 122