Sunuş

Programlanabilir denetleyicilere dönük olarak hazırlanan bu notlar, önemli ölçüde, A. Parr`ın Programmable Controllers, 1994, BH; MEB`nın hazırlattığı Megep, Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri, PLC Programlama, 2007; Elektrik-Elektronik Teknolojisi, PLC Programlama Teknikleri, Megep; Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri, PLC`de Haberleşme, Megep; Mitsubishi Electric, Factory Automation Cataloque; J.Axelson, USB Complete, 2001, Lakeview; Siemens Simatic S7 Programmable Controller System Manual; Kocaeli Endüstri Meslek Lisesi öğretmenlerinin hazırladığı ders notları vb. gibi kaynaklardan yararlanılarak bir araya getirildi.

Bilindiği gibi endüstriyel işlemleri, güvenli ve ekonomik olarak çalıştırmak için bir çeşit kontrol sistemine ihtiyaç vardır. Uzun zamandır sürekli geliştirilerek, hızla yaygınlaşan PLC`ler ve diğer mikrodenetleyiciler sayesinde hem de makul fiyatlarla ve muhteşem bir esneklikle kontrol mühendisliği gelişti. Adeta yeni bir çığır açıldı.

Bu notlar, programlanabilir denetleyicilerin uygulaması ve kullanımıyla ilgilidir. Notlar, sadece programlama eğitimi amacıyla değildir. PLC seçiminden, operatörün masasının tasarımına, farklı PLC`lerin birbirleriyle ya da bilgisayarlarla ya da başka denetleyicilerle haberleşmesine kadar birçok konu hakkında fikir verilmeye çalışılmıştır. Çalışacak PLC`yi seçmek,  daha çok bir kelime işlemci seçmek gibidir. PLC`lerle çalışmış insanlara görüşlerini sorarsınız, bir katalog ya da marketten basit birkaç örneği alır, denersiniz ve sonunda gereksinimlerinizi en iyi karşılayacak olanı satın aldığınızı varsayarsınız. Ama aslında sistemin gerçekten nasıl çalıştığını belki de aylar sonra algılarsınız. Ancak artık o PLC grubu ile çalışmaya da alışmışsınızdır, başka PLC ile çalışmak artık size zor gelecektir. 

Bu notlarda, Allen Bradley PLC (2 ve 5 serisi), CEGELEC- GEM-80,  ABB- Masters ve Siemens SIMATIC S5`ler, ve Mitsubishi‘den sağlanan küçük PLC`ler dikkate alınmıştır. Ancak bu PLC`lerin üzerine daha gelişkin sistemlerin çıkması dolayısıyla, örneğin Siemens Simatic S7-200`ler ya da Mitsubishi FX2N serileri üzerine de programlama örnekleri verilmiş ve ürün tanıtımları yapılmaya çalışılmıştır. Bunların dışında Omron, Hitachi ve Sharp PLC`leri için komut setleri de paylaşılmıştır.

Çoğu fabrikada da kullanılan programlanabilir denetleyiciler, model ve marka olarak birden çoktur. Fabrikalar sürekli değişim içindedir ve yeni ihtiyaçlar çıktıkça, yeni çözümler belki farklı imalatçılardan seçilmiş cihazlarla yapılmıştır.

Seçilen PLC aileleri aralığında bile notların kapsamının tam olduğu söylenemez. Aslında tüm PLC`lerin çalışması arasında stil ve felsefe açısından çok büyük farklar da yok. Bu arada notların sonunda daha çok Mitsubishi PLC ile çalışılmak üzere, PLC programlama örneklendirilmiştir.

Notların bu ilk bölümü,  daha ziyade PLC ile programlamaktan ziyade PLC`lerle çalışma ihtiyacı detaylandırılmıştır. Elbette bu yapılırken PLC`ler için kapsamlı bir giriş hedeflenmiştir. İkinci kısımda ise PLC programlama detaylandırılacaktır.

İçindekiler

Önsöz

1.      Bölüm: Bilgisayar ve Endüstriyel Denetim

1.1 Giriş

1.2 Denetim yöntemleri

1.3 Bilgisayara giriş

1.4 Giriş/Çıkış bağlantıları

1.5 Uzaktan I/O

1.6 PLC denetiminin avantajları

2.      Bölüm: Programlama

2.1 Giriş

2.2 Program çevrimi/tarama

2.3 Giriş/çıkış ve bit adresleri

2.4 Programlama yöntemleri

2.5 Bit bellek

2.6 Zamanlayıcılar

2.7 Sayaçlar

2.8 Nümerik uygulamalar

2.9 Birleşik ve olay sürüşlü mantık

2.10 Mikro PLC`ler

2.11 IEC 1131-3, daha ortak bir standarta doğru

2.12 Programlama yazılımı

2.13 Programlama araçları

3.      Bölüm: Programlama Yöntemleri

3.1 Giriş

3.2 Yazılım mühendisliği

3.3 Yukarıdan aşağı tasarım

3.4 Çeşitli PLC`lerde program yapısı

3.5 Bakım ve iyi yazılım pratiği

3.6 PLC çevrim süresini hızlandırma

4.      Bölüm: Analog Sinyaller, Kapalı Döngülerin Kontrolü ve Akıllı Modül Kullanımı

4.1 Giriş

4.2 Ortak analog sinyaller

4.3 Sinyaller ve standartlar

4.4 Analog arayüz

4.5 Analog çıkış sinyalleri

4.6 Analog bağlantılı program fonksiyonları

4.7 Kapalı döngü kontrol

4.8 Diğer denetleyiciler

4.9 Barkod

4.10 Yüksek hızlı sayaçlar

4.11 Akıllı modüller

4.12 Kurulum notları

5. Bölüm: Dağıtılmış Sistemler

5.1 Paralel ve seri iletişimler

5.2 Seri iletişim standartları

5.3 Alan ağları

5.4 ISO/OSI modeli

5.5 Patentli sistemler

5.6 Güvenlik ve pratik hususlar

5.7 Fiber optik kablolar