Yazar Adı: |
ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI |
ISBN No: |
978-605-01-0631-8 |
|
Yayın No: |
GY/2017/677 |
Yayın Yeri: |
ANKARA |
Sayfa Sayısı: |
88 |
|
|
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Komisyonu olarak ilk toplantımızda Elektrik Mühendisleri Odası`nın üyelerinin önemli bir kısmının faaliyet gösterdiği telekomünikasyon alanına yönelik kapsamlı çalışmalar yapmayı hedeflemiştik. Elinizdeki bu rapor, komisyon çalışmalarımızın bir ürünü olarak ortaya çıktı. İletişim teknolojileri serbestleşme ve özelleştirme politikaları kapsamında bütünüyle şirketlerin inisiyatifine terk edilmek istenmektedir. Bu süreçte alanda gerekli düzenlemeler yapılmadığından meslektaşlarımız da, vatandaş da, işletmeler de önemli sıkıntılar yaşamaktadır. BTK`nın bağımsız ol(a)maması ve bazı alanlardaki yetersizliği sektörün düzenlenmesinin önündeki en önemli engeldir. Bununla beraber, Telekomünikasyon alanındaki Ar-Ge çalışmalarının gerektiği kadar desteklenmemesi, bilgi toplumuna dönüşümde ülkemizin geri kalmasına neden olmuştur. Telekomünikasyon hizmeti tıpkı enerji, sağlık ve eğitim gibi bir kamu hizmetidir. Bu nedenle özellikle iletişim altyapısı kamunun denetiminde olmalıdır. Telekomünikasyon alanındaki sorunların çözülmesinde Elektrik Mühendisleri Odası`nın görüşlerinin alınması zorunludur. Yaklaşık 55 bin üyesinin önemli bir kısmı sektörde hizmet veren Elektrik Mühendisleri Odası olarak mesleki ve toplumsal mücadelemizi artırarak sürdüreceğiz. Çalışmayı hazırlarken öncelikle Oda birikimlerimizden yararlandık, bu konuda üretilen yerli ve yabancı tüm yayınlar önemli ölçüde incelendi. En büyük teşekkür, çalışmaları komisyonumuz adına yürüten Alpaslan Güzeliş`e... Kendisinin deneyimi ve bu konudaki diğer üretimlerinin katkısıyla raporun ortaya çıkmasındaki en önemli kişidir. Raporun son hali verilirken başta Kahraman Yapıcı olmak üzere, Banu Salman ve Bahar Tanrısever önemli katkılar sundular. Kendilerine teşekkür ederiz. Son olarak Bilgi ve İletişim Teknolojileri Komisyon üyelerimiz Halil İbrahim Bakar, Turgay Kökten, Ömür Yıldız, Görkem Türkmen, Aykut Büyüktanır ve Hüriye Alacakaptan`a da ayrı ayrı teşekkür ederiz. Ve tabi ki bizi destekleyen Oda yönetimimize de teşekkürlerimizi sunuyoruz. Komisyon olarak önümüzdeki dönem de aynı heyecan ve kararlılıkla yeni rapor ve etkinlikler üretmeye devam edeceğiz. Tayfun İşbilen Elektrik Mühendisleri Odası Bilgi ve İletişim Teknolojileri Komisyonu Başkanı
Elektrik Mühendisleri Odası olarak üyelerimizin yaygın olarak faaliyet gösterdiği enerji alanında olduğu gibi telekomünikasyon alanına yönelik çalışmalarımızı da uzun yıllardır yürütüyoruz. Bu iki alandaki politikaların hem genel ekonomiyi şekillendirmesi hem de toplumsal gelişmeyi yakından etkilemesi nedeniyle, kamu yararı gözetilerek yönetilmesi gerektiğini yıllardır ifade ediyoruz. Kamu hizmetleri olarak gördüğümüz bu iki alanın yönetimi ise ülkemizde neo-liberal politikaların gereği olarak, serbestleşme ve özelleştirme politikaları kapsamında bütünüyle şirketlerin inisiyatifine terk edilmek istenmektedir. Bu iki alanda yürütülen hizmetler özel sektöre gördürülse de kamu hizmeti olduğundan kamu hizmetlerinin devamlılığını sağlamak üzere üst kurullar aracılığıyla düzenlenmesi öngörülmüştür. Ne yazık ki Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) gibi Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu (BTK) da alanın kamu yararına düzenlenmesinde yetersiz kalmaktadır. Türk Telekom`un özelleştirilmesi ile birlikte, görev süresi sonunda yeniden kamuya devredilecek olan, yeni yatırımlarla geliştirilmesi ve teknolojik yeniliklerle desteklenmesi gereken temel iletişim ağının geleceğine ilişkin kaygılarımız artmıştır. Yurttaşlara hizmet kalitesinde düşüş ve pahalılık olarak yansıyan bu süreç, iletişim giderlerini de artırmıştır. Ayrıca telekomünikasyon alanındaki mühendislik faaliyetlerinin gerilemesine, Ar-Ge ve bilgiye dayalı faaliyetlerin azalmasına neden olan bu süreç, cihazların yanı sıra hizmetlerde de dışa bağımlığı tetiklemiş ve bilgi toplumuna dönüşümde ülkemizin geri kalmasına neden olmuştur. İşte Bilgi ve İletişim Teknolojileri Komisyonumuzun; bu geri kalışın sebepleri ve sorunların aşılması için yapılması gerekenlere ışık tutan çalışmasından, karar vericilerin ve bu alanda politika oluşturan kişi ve kurumların faydalanmasını umut ediyoruz. BTK`nın raporlarına yansıyan pembe tablo, ne yazık ki ülke gerçeklerini yansıtmadığı gibi büyüyen rakamlar yalnızca sektör kârlılığına ilişkindir. Ülkemizin bilgi toplumuna dönüşümde geride kalmasının temel nedenlerinin irdelendiği bu rapor, yeni bir telekomünikasyon politikasına ihtiyaç olduğunu da ortaya koymaktadır. İyi yetişmiş mühendisimizi uluslararası sermayenin Türkiye`deki montajcısı pozisyonuna iten bu gidişat, iyi eğitimli yurttaşların bilgi ve iletişim teknolojilerine ulaşmasını da zorlaştırmaktadır. Bu gidişatı tersine çevirmek ve bilgi ve iletişim teknolojisi yoksulluğuyla mücadele etmek için alandaki mühendis emeğini yükseltmek dışında bir seçeneğimiz bulunmamaktadır. Bilim ve teknolojinin halkın yararına kullanılmasının sağlanmasını temel ilke olarak kabul eden ve alanda çalışan meslektaşlarından aldığı güçle çalışmalarını sürdüren Elektrik Mühendisleri Odası`nın görüşleri alınmadan şekillendirilmeye çalışılan telekomünikasyon alanındaki sorunların çözülmesi mümkün değildir. Ülke geleceğinin ortak akılla şekillendirildiği, bir kısmı ülkemizden beyin göçüyle yurtdışına gitmek zorunda kalmış meslektaşlarımızın geliştirdiği çözümleri ve uygulamaları, yine yurtdışından almak yerine, kendi topraklarımızda üreteceğimiz bir gelecek için mesleki ve toplumsal mücadelemizi artırarak sürdürme kararlığındayız. Hüseyin Yeşil
Elektrik Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
BİLGİ TOPLUMU VE BİLGİ-İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ Bilgi Toplumuna Dönüşüm 13 Ülkelerin Bilgi-İletişim Teknolojileri Geliştirme Performansı 15 Endekste Türkiye`nin Yeri 15 Ülkelerin Erişim Endeksi 16 BİT Kullanım Endeksi 16 BİT Becerileri (ICT Skills) Endeksi 17 Yüksek Potansiyele Rağmen Geride Kaldık 17 Dünya`daki Değişim 18 Güney Kore Örneği 19 İzlanda Örneği 19 Danimarka Örneği 20 ÜLKELERDE BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNE ULAŞMA MALİYETLERİ BİT Hizmetleri 21 Gezgin Hücresel Telefon Hizmetleri Fiyatları 22 Sabit Genişbant Hizmetleri Fiyatları 26 Gezgin Genişbant Hizmetleri Fiyatları 29 ÜLKELERDE GEZGİN HÜCRESEL TELEFON HİZMETLERİNDEN YARARLANMA Ülkelerde İnternet Hizmetlerinden Yararlanma 39 a. İnternet Kullanımı 39 b. İnternet Hızları 47 Türkiye`de Bilgi Ve İletişim Teknolojileri 49 Altyapı Açmazı 58 4.5`uncu Nesil`in İlk Etkileri 60 Hızla Birlikte Veri Kullanımı da Arttı 60 Gezginde Yaygınlık Yüzde 106`yı Aştı 61 4.5N Kullanıcısı 20 Milyona Yaklaştı 61 4.5N Data Trafiğini Artırdı 62 Gelir Artışı Sürüyor 62 Turkcell`in Yüzde 13,6`da Kaldı 64 Vodofone`un Yatırım Ortalamamsı Yüzde 13.6 64 Avea`dan Yüzde 20,5`lik Yatırım 65 ‘Cep`de Ortalama 5 Yıllık Gelir-Yatırım Oranı Yüzde 15 66 Telekom`da da Yatırım Seviyesi Düşük 66 Mali Açmazlar Yatırımları Baltalıyor 67 Oger Hisselerini Rehin Bıraktı, Kar Payını Götürdü 68 Neden Türk Telekom Oger`e Verildi? 69 İmtiyaz Yetkisi Kullanılmalı 70 BTK Sorumluluğun Gereğini Yapsın 70 Cihazlarda Dışa Bağımlılık ve Pahalılık 71 Taksit Yasağı Satışı Etkilemedi 72 Yerli Üretim Sınırlı 73 3 Milyar Dolarlık Dışalım 73 En Çok Çin`den Alıyoruz 74 Dışsatım Yetersiz, Birim Fiyat Düşüyor 75 Yeni Vergi Yükü 76 ÖTV Yükü En Az 190 TL 78 Cep Telefonu Üzerindeki Toplam Vergi Yükü 78 Aboneden Alınan Vergiler 79 Sabit İnternet Gideri 80 Yüksek Maliyet BİT Yoksulluğunu Tetikliyor 81 Kamu Etkin Rol Üstlenmeli 82 KAYNAKÇA 84
|
